Zmeczenie , ospałość
Witaj,
Przyczyn nadmiernej ospałości może być wiele. Postaram się tutaj omówić najczęstsze z nich.
Przewlekły stres powoduje wyczerpanie. Taki stan rzeczy mogą powodować nawet błahe z pozoru sprawy. W takich sytuacjach, organizm wydziela znaczne ilości kortyzolu-hormonu, którego nadmiar objawia się właśnie odczuwaniem zmęczenia. Najlepiej jest wiec zadbać o odpowiednią dawkę relaksu w ciągu dnia. Na pewno każdy lubi robić coś, co go odpręża. Dla jednego będzie to przykładowo spacer, a dla innego z kolei słuchanie muzyki.
Najczęstszą przyczyną zmęczenia jest choroba Hashimoto. Jej istotą jest to, ze organizm niszczy komórki odpowiedzialne za wytwarzanie tyroksyny (T4) i trojjodotyroniny (T3), które odpowiadają za większość procesów zachodzących w organizmie, w tym za kondycje układu nerwowego, krwionośnego, mięśniowego, kostnego oraz za temperaturę ciała. Gdy w organizmie brakuje hormonów pojawia się zmęczenie, ospałość i wahania nastroju. Trzeba oznaczyć z krwi poziom hormonów TSH, T3, T4 i jeśli zachodzi taka potrzeba to przyjmować syntetyczne odpowiedniki hormonów.
Senność i uczucie osłabienia mogą być objawem anemii (niedokrwistości). Niedokrwistością, czyli anemią nazywa się zmniejszenie stężenia hemoglobiny, hematokrytu lub liczby erytrocytów poniżej wartości prawidłowych, czyli poniżej ustalonego poziomu normy. Anemię rozpoznaje się po wykonaniu podstawowego badania krwi – morfologii. Najczęściej występującą jest niedokrwistość z niedoboru żelaza, stanowi prawie 80% wszystkich niedokrwistości i dotyczy głównie kobiet. Inne objawy (wspólne dla wielu anemii) to poza osłabieniem i sennością bladość skóry i błon śluzowych, duszność po wysiłku, czy też bóle głowy. Objawy typowe dla anemii z niedoboru żelaza to łamliwość włosów i paznokci, zmiany na błonie śluzowej języka, gardła, zajady w kącikach ust, wysuszenie skóry.
W najczęstszej anemii z niedoboru żelaza ważna jest modyfikacja diety, czyli tak zwane „zdrowe odżywianie się”. Żelazo z produktów pochodzenia roślinnego wchłania się dużo gorzej niż z produktów pochodzenia zwierzęcego, stąd ściśle wegetariańska dieta sprzyja niedoborowi żelaza. Należy jeść więcej chudego mięsa, wątroby, chudych gatunków wędlin. Jest to źródło żelaza dobrze przyswajanego przez organizm. W każdym posiłku należy uwzględnić warzywa i owoce o dużej zawartości witaminy C. Zwiększa ona znacznie wchłanianie żelaza (nawet 2 - 3-krotnie). Bogate w witaminę C są papryka czerwona, natka pietruszki, brokuły, pomidory, truskawki, czarne porzeczki i cytrusy. Należy ograniczyć picie kawy i herbaty w czasie posiłków. Zawierają one związki hamujące wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Można je pić w czasie między posiłkami. W leczeniu farmakologicznym stosuje się doustne preparaty (tabletki) dwuwartościowego żelaza. Leczenie z podawaniem żelaza trójwartościowego dożylnie przeprowadzane jest tylko w warunkach szpitalnych (wymaga stałej kontroli lekarskiej). Domięśniowo żelazo podaje się w wyjątkowych sytuacjach.
Nadmierna senność często jest jednym z objawów zaburzenia gospodarki węglowodanowej - może występować w cukrzycy. Jeśli istnieje podejrzenie cukrzycy wykonuje się doustną próbę obciążenia glukozą. Próba ta jest bardzo prosta w wykonaniu: oznacza się poziom cukru we krwi na czczo a następnie 120 minut po wypiciu szklanki wody z 75 g glukozy. Dlaczego oznaczanie poziomu cukru i wczesne wykrywanie cukrzycy jest tak ważne? Nieleczona lub niewłaściwie leczona cukrzyca wiąże się z wieloma powikłaniami zdrowotnymi, ze strony serca, nerek, oczu i innych narządów. Osoby z rozpoznaną cukrzycą muszą ściśle stosować się do zaleceń lekarza, odnoszących się do diety, aktywności fizycznej i przyjmowania leków przeciwcukrzycowych. Istnieją dane wskazujące, że podjęcie właściwych działań prozdrowotnych już w momencie pojawienia się czynników ryzyka (zaburzona tolerancja glukozy, nadwaga, siedzący tryb życia) może opóźnić wystąpienie cukrzycy lub nawet jej zapobiec. Leczenie podjęte po rozwinięciu pełnoobjawowej cukrzycy może opóźnić pojawienie się ciężkich powikłań.
Oczywiście nadmierna senność może również wynikać z przepracowania. Niemniej jednak, jeśli niepokoi Cie Twój stan skonsultuj się z lekarzem.