Stevia czy Ksylitol?

Witaj,

W 2010 r. uznano stewię za bezpieczny środek słodzący. Należy wiedzieć, że wcześniej podejrzewano, że glikozydy stewiolowe mogą być rakotwórcze. W 2011r. Komisja Europejska oficjalnie uznała stewię za dodatek do żywności o numerze E960, przy czym ustalono dopuszczalne dzienne spożycie na 4mg/kg.

   Profesor Jan Geuns stwierdził, że stawia zwiększa aktywność trzustki, poprawia równowagę cukru we krwi, poprawia bilans energetyczny, ma działanie przeciwgrzybiczne, działa antybakteryjnie, zapobiega próchnicy, obniża ciśnienie krwi, obniża poziom cholesterolu. Istotny jest fakt, że stewia wpływa stymulująco na wyrzut insuliny przez trzustkę. Jest to dobra wiadomość dla osob cierpiących na cukrzycę. Dla osób zdrowych, trenujących na siłowni, najlepszym momentem na przyjęcie stewii jest okres po treningu, kiedy występuje tzw. okno anaboliczne. Wysoki poziom insuliny jest pożądany w tym czasie w celu odbudowy rezerw energetycznych organizmu. W innych porach dnia lepiej jest używać ksylitolu, który nie stymuluje trzustki do wyrzutu insuliny.

     Stewia jest rośliną wykorzystywaną w przemyśle spożywczym, w medycynie oraz w przemyśle kosmetycznym. W przemyśle spożywczym, stewia znalazła zastosowanie między innymi przy produkcji słodkich produktów o obniżonej wartości kalorycznej (np. wyroby cukiernicze, śniadaniowe przetwory zbożowe, nektary owocowe i warzywne, lody, fermentowane przetwory mleczne). W temperaturze do 200°C stewia nie ulega rozpadowi, toteż może być stosowana do produkcji dżemów, galaretek, marmolad (o zredukowanej wartości energetycznej), a także do pieczenia ciast i ciasteczek.

    Stewia znalazła szerokie zastosowanie w żywieniu ludzi chorych, a zwłaszcza:
1. W leczeniu dietetycznym osób pragnących zredukować nadmiary masy ciała. Stewia nie wnosi kalorii, stanowi więc doskonały zamiennik cukru. Może być wykorzystywana przy planowaniu posiłków o obniżonej kaloryczności, jako dodatek do napojów i słodkich potraw, w tym także deserów.
2. W dietoterapii chorych z podwyższonym ciśnieniem krwi. Glikozydy stewiolowe uznaje się za niemające wpływu na wielkość ciśnienia tętniczego krwi. Jednak pojawiają się doniesienia o obniżeniu zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego ciśnienia krwi u chorych z nadciśnieniem tętniczym, którym podawano stewiozyd, w porównaniu do grupy kontrolnej. Pomimo, że mechanizmy hipotensyjnego działania stewii nie są dokładnie wyjaśnione, uważa się, że blokowanie kanałów Ca+2, efekt diuretyczny i natriuretyczny (skutkujące zmniejszeniem objętości krążącej krwi) mogą prowadzić do obniżenia ciśnienia.
3.W profilaktyce próchnicy. Stewia nie stanowi pożywki dla bakterii odpowiedzialnych za powstawanie próchnicy i nie powoduje ich namnażania. Te właściwości stewii wykorzystuje się przy opracowaniu receptur past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej.
w żywieniu chorych na fenyloketonurię. Stewia, jako substancja słodząca może być stosowana w dietoterapii tego schorzenia, ponieważ nie zawiera fenyloalaniny.

        Ksylitol znany jest już od 1891r., jednak po raz drugi został odkryty przez fińskich naukowców w czasie II wojny światowej, kiedy Finlandia cierpiała na niedostatek cukru. W tym okresie badacze odkryli również jego niezależna od insuliny naturę (związek ten ulega przemianie w organizmie bez udziału insuliny).

     Ksylitol jest naturalną substancją, którą można również znaleźć w owocach i warzywach włóknistych, w różnych drzewach liściastych oraz kołach kukurydzy. Co ciekawe, ksylitol w naturalny sposób jest wytwarzany w naszych organizmach. Mimo, że substancja ta wygląda i smakuje podobnie jak cukier, na tym kończy się podobieństwo ksylitolu do sacharozy.

    W przeciwieństwie do sacharozy, ksylitol wzmacnia układ immunologiczny, broni organizm przed infekcjami i ma właściwości opóźniające proces starzenia się. Ksylitol jest cukrem pieciowęglowym, co oznacza, ze zapobiega rozwojowi bakterii. Podczas gdy zwykły cukier zakwasza organizm, ksylitol ma charakter zasadowy.

    Ksylitol nie posiada żadnych właściwości toksycznych. Jedynym dyskomfortem, jaki może być odczuwalny przez niektóre wrażliwe osoby, które spożywają duże ilości ksylitolu może być biegunka lub lekkie kurcze.

    Ksylitol ma o 40% mniej kalorii i o 75% mniej węglowodanów niż sacharoza. Jest absorbowany powoli, toteż nie wpływa on znacząco na poziom insuliny.  Ok. 30% spożytego ksylitolu zostaje zaabsorbowane przez wątrobę, a pozostała cześć w przewodzie pokarmowym.

    Ksylitol jest wskazany przy: infekcjach górnych dróg oddechowych (działa antybakteryjnie), suchości w ustach (stymuluje wydzielanie śliny), przeciwdziała tworzeniu się bakterii gnilnych, chorobach dziąseł i próchnicy, zapaleniu ucha środkowego, likwiduje niemiły zapach z ust, przyjazny przy nadkwasocie żołądka, astmie i alergii, stosowany jako środek zapobiegawczy przeciw bakteryjnej zakażeniu płuc i oskrzeli.

     Ponadto ksylitol jest bardzo wskazany w profilaktyce osteoporozy, ponieważ zwiększa przyswajanie wapnia. Substancja ta może być używana także w formie aerozolu lub kropli. Można je zrobić samodzielnie: 1 cześć cukru rozpuścić w 20 częściach soli fizjologicznej. Taki roztwór można stosować przykładowo przy zapaleniu ucha środkowego. Korzystnie działa tez jako krople do nosa. Zmniejsza objawy alergii.

     Na koniec uwaga, nie należy spożywać zbyt dużo ksylitolu, bezpieczna dawka to ok. 15g dziennie. Substancja ta powinna być wprowadzana do diety stopniowo, ponieważ, jak już wspomniano, zbyt duża ilość ksylitolu może wywołać problemy gastryczne.

    Wracając do Twojego pytania. Najlepszym momentem na wykorzystanie stewii jest czas po treningu. W innych portach dnia warto skorzystać raczej z ksylitolu.