sol, peprz, przyprawy ??

Witaj,

         Często słyszymy o konieczności wyeliminowania soli, tymczasem niemożna całkowicie wyeliminować soli ze względu na sód. Sód jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w: regulowaniu ciśnienia osmotycznego w płynach ustrojowych, utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowego (działa alkalizujące), ochronie organizmu przed nadmierna utrata wody (8g sodu zatrzymuje 1 litr wody), utrzymywaniu sprawności mięśni i nerwów, regulacji aktywnego transportu składników pokarmowych (witamin, aminokwasów, cukrów).

    Niedobór sodu prowadzi do szybkiego odwodnienia. Może wystąpić przy silnym poceniu się, podczas wymiotów i biegunki, a także w niektórych chorobach, takich jak: niedoczynność kory nadnerczy, w stanach obrzękowych, w schorzeniach nerek. Przyczyna ucieczki sodu z organizmu jest stosowanie leków moczopędnych.

     Nadmiar sodu u osób wrażliwych na sód wywołuje chorobę nadciśnieniowa. Jest czynnikiem ryzyka choroby nowotworowej żołądka i udaru mózgu.

      Sód jest szeroko rozpowszechnionym pierwiastkiem. Występuje zarówno w produktach roślinnych, jak i zwierzęcych.

      Głównym źródłem sodu jest chlorek sodu, czyli sól kuchenna. Tylko 10% sodu pochodzi z produktów spożywczych nieprzetworzonych, jak mleko i jego przetwory, białko jaja, mięso, warzywa. Pozostałą część sodu dostarcza sól kuchenna, dodawana do żywności podczas jej przemysłowego przetwarzania albo w czasie obróbki potraw przygotowywanych w domu.

      Należy pamiętać, ze 1g sodu otrzymujemy z 2,54g soli kuchennej.

      Zapotrzebowanie na sód zależy od wieku, płci, aktywności fizycznej, temperatury otoczenia, wilgotności powietrza. Znacznie większej zapotrzebowanie na sód będzie wtedy, gdy dochodzi do nadmiernego pocenia się. Zgodnie z zaleceniami IŻŻ dobowa podaż soli kuchennej dla osób dorosłych nie powinna być większa niż 5-6g.

      Jedną z najpopularniejszych przypraw jest pieprz, który ma kilka odmian: czarny, kolorowy, biały. Od dawna znane były przeciwzapalne i odkażające właściwości pieprzu. Dzięki swoim składnikom (m.in. magnez, żelazo, wapń, a nawet błonnik oraz fenole, będące silnym antyoksydantem) dodany do potraw nie tylko poprawia ich smak, ale także wykazuje działanie lecznicze.
       Ważnym składnikiem pieprzu jest piperyna, według najnowszych badań piperyna ingeruje w powstawanie nowych komórek tłuszczowych. Należy jednak pamiętać o przewrotnym jej działaniu, ponieważ jednocześnie pobudza wydzielanie kwasów żołądkowych, a tym samym wzmaga apetyt. Dzięki piperynie lepiej też wchłaniamy z pokarmu witaminy z grupy B, selen i beta-karoten.
       Pieprz łagodzi wzdęcia, dezynfekuje drogi moczowe, pomaga zwalczyć stany zapalne (np. przyzębia), a nawet redukuje odczuwanie bólu. Według najnowszych badań, pieprz wzmacnia też działanie kurkumy, obie z przypraw są ważne w profilaktyce antynowotworowej.
            Ostre przyprawy nie są jednak wskazane dla wszystkich. Powinny ich unikać osoby cierpiące na bóle żołądka, wrzody. W przypadku takich osób mogą podrażniać organy, są ciężkostrawne, co może potęgować bóle brzucha oraz zgagę.  

        Przyprawy i zioła podnoszą walory smakowe i wizualne posiłków. Stosowanie przypraw to nie tylko doskonała metoda na dopełnienie smaku potraw, to również sposób na pobudzenie funkcjonowania naszego układu trawiennego. Wiele przypraw i ziół ma działanie lecznicze, działa rozkurczowo, moczopędnie, antybakteryjnie, oczyszczająco, ułatwia trawienie, stymuluje pracę wątroby i jelit. Przedstawiam krótką charakterystykę wybranych przypraw.

Anyż - działa rozkurczowo, wspomaga procesy trawienne, eliminuje wzdęcia, kolki.
Bazylia - posiada właściwości antybakteryjne, działa rozkurczowo. Zawiera aktywne olejki eteryczne, witaminy A, B5, C. Liście bazylii są bogate w wapń, potas, żelazo, magnez.
Czosnek - uważany za środek leczniczy. Poprawia funkcje krążeniowe organizmu, chroni przed nadciśnieniem.
Cynamon - ma walory wzmacniające i wspomagające trawienie.
Gałka muszkatołowa - wpływa pozytywnie na procesy trawienne.
Goździki - oddziaływanie bakteriobójcze.
Imbir – posiada właściwości lecznicze, reguluje poziom cholesterolu we krwi, wpływa pozytywnie na wzrok.
Kminek- oddziaływuje moczopędnie, wpływa pozytywnie na procesy trawienne.
Kolendra - działa korzystnie na proces trawienia i oczyszczania krwi. Wzmacnia organizm, posiada też właściwości rozkurczające.
Koper - ma właściwości rozkurczające, moczopędne, wpływa na wydalanie gazów.
Kurkuma - działa pobudzająco, zwiększa wydzielanie żółci.
Majeranek - stosuje się go najczęściej do przyprawiania zup, gotowanych jarzyn (ziemniaków, fasoli, grochu) oraz do sosów. Ma działanie pobudzające apetyt i procesy trawienne, ponadto działa uspokajająco.
Melisa - ma działanie wzmacniające, pobudzające apetyt. Powszechnie stosowana jako środek uspokajający oraz przeciw przeziębieniom
Mięta - działa rozkurczowo, znajduje powszechne zastosowanie w nerwicowych chorobach żołądka.
Papryka - stymuluje trawienie i funkcje jelit.
Pietruszka - jest bogata w witaminę C oraz sole mineralne.
Rozmaryn - działa stymulująco na funkcje wątroby oraz wydzielanie żółci.
Szałwia - wspomaga trawienie, uważana jest za lekarstwo.
Tymianek - posiada właściwości bakteriobójcze, oczyszczające, poprawiające krążenie.