SPIS TREŚCI:

1. Eliminacja zbóż – paleolityczny koszmar kulturystyczny
2. Główne zalety diety paleo
3. Śniadanie
4. Obiad
5. Kolacja

Diety oparte na niskim poziomie węglowodanów powodują utratę masy ciała, jednak często następuje także spadek masy mięśniowej oraz utrata wody (chociaż w dłuższej perspektywie spada również poziom tkanki tłuszczowej). Niemniej jednak często odbywa się to kosztem zdrowia: niewydolność nerek i wątroby, zaparcia, choroby jelit – to tylko nieliczne dolegliwości będące powikłaniami długotrwałego stosowania takich sposobów żywienia. Produkty nabiałowe bogate są w kwasy tłuszczowe nasycone, takie jak mirystynowy, laurynowy, palmitynowy, które mają działanie hipercholesterolemiczne (podnoszące poziom cholesterolu we krwi). W diecie paleo nie stosuje się nabiału, a mięso zawiera kwas tłuszczowy nasycony – stearynowy, który nie wykazuje wpływu na poziom cholesterolu. Mięso czerwone zawiera pewne ilości kwasu palmitynowego, jednak biorąc pod uwagę całościowy stosunek kwasów tłuszczowych w diecie paleo, nie jest to nic, czego nasz organizm nie byłby w stanie zmetabolizować. Dieta ta bogata jest także w tłuszcze jednonienasycone, których źródłem jest mięso, ale również olej rzepakowy, oliwa z oliwek oraz awokado. Niewątpliwą korzyścią z jej stosowania jest też właściwy stosunek kwasów omega-3 do omega-6. Mimo że mają one korzystny wpływ na organizm człowieka, nie wszyscy wiedzą, że ich nadmiar może być niewskazany. Szczególnie mowa tu o tych z grupy omega-6, a dokładniej rzecz ujmując, ich przewadze ilościowej nad kwasami omega-3. Ich nadmierne spożycie może się przyczynić do obniżenia poziomu „dobrego“ cholesterolu (HDL – cholesterol o wysokiej gęstości, ang. High Density Lipoprotein), tym samym powodując odkładanie się w tętnicach „złego” (LDL – cholesterol o niskiej gęstości, ang. Low Density Lipoprotein). Ponadto prowadzi do stwardnienia tętnic, chorób serca oraz rozwoju nowotworów, szczególnie sutka, prostaty i jelita grubego. Z nieprawidłowym stosunkiem kwasów omega-6 do omega-3 (10:1 lub nawet 20:1) skorelowane są liczne procesy zapalne, które po czasie wpływają niekorzystnie na nasze zdrowie. Prawidłowy powinien być zbliżony do 1:1, nie większy niż 4:1. W większości potraw dostosowanych do diety paleo stosunek ten wynosi 2:1 lub 3:1. Kwasy tłuszczowe omega-6 znajdują się w dużych ilościach w olejach: kokosowym, słonecznikowym, kukurydzianym, z nasion winogron, arachidowym, sezamowym i sojowym oraz w produkowanych z nich margarynach. Oprócz planu żywieniowego diety paleo dobrym przykładem korzystnego wpływu kwasów omega-3 może być dieta śródziemnomorska bogata w oliwę z oliwek, ryby morskie oraz owoce morza.

Co do warzyw i owoców – popularne diety niskowęglowodanowe właściwie eliminują ich spożycie. Warto przypomnieć, że to właśnie te składniki dostarczają nam związków regulujących pracę jelit, wspomagających perystaltykę, zmniejszających wchłanianie tłuszczu, a ponadto substancji antywolnorodnikowych (przeciwutleniaczy). Eliminując warzywa i owoce z menu narażamy się na wiele chorób, które mogą wynikać z nadmiernego spożycia tłuszczów zwierzęcych, a ponadto na niedobory pokarmowe i zaburzenia pracy układu pokarmowego. Zwolennicy tradycyjnych diet niskowęglowodanowych wykluczają je ze względu na zawartość węglowodanów oraz ich indeks glikemiczny (IG). W tym miejscu warto podnieść argument, że warzywa i owoce w swojej naturalnej postaci mają naprawdę niski IG (jednocześnie ilość węglowodanów w 100 g), dzięki czemu ich spożycie pomaga uzyskać stabilny poziom cukru we krwi. Wszystko to za sprawą uśrednionego ładunku glikemicznego będącego przemnożeniem wartości indeksu glikemicznego oraz ilości węglowodanów w porcji produktu.

Dieta Paleo – eleminazja zbóż, paleolityczny koszmar kulturystyczny

Badacze przytaczają argument, że wszelkie problemy zdrowotne rozpoczęły się wówczas, gdy ludzie zaczęli siać, zbierać i spożywać ziarna zbóż, co miało miejsce około 3000 lat p.n.e. Stali się wówczas niżsi, zmieniła się budowa ich szczęk, która przystosowała się do nowego rodzaju pokarmu. Zęby służące do tej pory do ogryzania kawałków mięsa zaczęły nachodzić na siebie, co ułatwiało żucie i rozdrabnianie ziaren. W tym czasie ludzi zaczęły również trapić niedobory witamin, problemy z uzębieniem czy tak dokuczliwe choroby jak osteoporoza czy krzywica. Wraz z nabywaniem nowych umiejętności – pozyskiwaniem soli, marynowaniem, destylacją alkoholu czy wędzeniem – trapiły ich coraz to inne dolegliwości. Faktem jest, że wraz z rozpoczęciem uprawy zbóż liczba ludności gwałtownie zaczęła się zwiększać, co z pewnością związane jest z łatwiejszym dostępem do pożywienia. Wzrosła też średnia długość życia, ale mimo to ludzie byli w coraz gorszym stanie zdrowotnym.

Główne zalety diety paleo

Największym pozytywem tego planu żywieniowego jest prostota. Właściwie wytyczne diety jaskiniowca ograniczają się do tego, co można, a czego nie można jeść. Do pierwszej kategorii zaliczymy przede wszystkim: chude i tłuste mięso (indyk, kurczak, cielęcina, wołowina, dziczyzna) oraz ryby i owoce morza. Wszystkie owoce i warzywa także muszą się znaleźć w menu, ale tylko te, które nie zawierają skrobi (należy zrezygnować z roślin strączkowych, ziemniaków, batatów, manioka, tapioki).
Natomiast do kategorii „nie można jeść“ zaliczymy: zboża, rośliny strączkowe, nabiał i produkty przetworzone. Małe grzeszki i odstępstwa od rygoru oczywiście są możliwe. Należy przyjąć zasadę, że jest to sposób odżywiania się na całe życie, a nie tylko na krótki czas, w związku z czym dozwolone jest okazjonalne spożywanie wina czy piwa oraz inne, rzadkie jednak, odstępstwa. W omawianej diecie nie liczy się kalorii ani gramów tłuszczu czy węglowodanów. To plan żywienia intuicyjny, regulujący przemianę materii, w którym organizm sam będzie się domagał określonej ilości pożywienia. A biorąc pod uwagę to, że pokarm w diecie paleo jest dość ubogi energetycznie (rezygnacja z panierek, sera żółtego, dodatku cukru itp.) oraz zasobny w błonnik, jest to dość zasadne.

Większość czytelników z pewnością zastanawia się, jak wygląda przykładowy dzień na diecie paleo. Proszę bardzo. Oto kilka propozycji, których w internecie możemy znaleźć miliony:

Śniadanie

Propozycja 1: 1/2 melona, 4 jajka lub filiżanka kawy.

Propozycja 2: 1 czerwony grejpfrut oraz krewetki (lub ryby, inne owoce morza, mięso) gotowane na parze.

Obiad

Propozycja 1: Pieczeń wołowa z dodatkiem warzyw i owoców, np. pomidory, cebula, jabłko. (Można wykorzystać zioła, oliwę z oliwek, olej lniany, sok z cytryny. Taki posiłek dość prosto jest również skomponować w restauracji. Wystarczy nie zamawiać mięsa w panierce czy sosie, lecz mięso grillowane, natomiast zamiast frytek, ziemniaków czy ryżu – większą porcję surówki).

Propozycja 2: Pomidor z awokado z dodatkiem pieprzu i czosnku, kotlety cielęce, krojona marchewka, kalafior gotowany na parze z dodatkiem soku z cytryny i mrożona herbata oraz sałatka owocowa.

Kolacja

Propozycja 1: Porcja łososia gotowanego na parze lub pieczonego na grillu z warzywami, np. sałatą, pomidorami, papryką, cebulą, ogórkiem z olejem lnianym i cytryną oraz pomarańczą.

Propozycja 2: Gotowane jajka, porcja pomidorów i ogórków z cebulą polanych oliwą z oliwek.